Afgelopen donderdag, 21 juni, viel de langste dag en was het verschil tussen zonsopkomst en zonsondergang maar liefst 16 uur en 46 minuten. Even na half 5 in de middag bereikte de zon het meest noordelijke puntje van de aarde, die stond toen precies boven de Kreeftskeerkring, en vierden we op ons halfrond de langste dag en de kortste nacht van het jaar.
Op deze bijzondere dag organiseerden we (Frans Kapteijns en ik) onze jaarlijkse zonnewende-wandeling. Deze keer niet in het vroege ochtendgloren, maar op de late midzomeravond. Het was fantastisch om te zien, de natuur op haar hoogtepunt, de verbondenheid tussen de deelnemers, het bijzondere licht met de ondergaande zon en opkomende maan, het wuivende lange gras, het rollende stuifzand. De tocht door de natuur werd afgewisseld met bezinningsmomenten, natuurbeleving, stilte, landart, inspirerende gedichten en verhalen over de zonnewende en reflectie. Na afloop vierden we rondom vuurkorven de start van de zomer met zomerkoninkjes, made, vlierbessensap en vijgenbrood. Woorden van de deelnemers over hun ervaring: “rust, licht, verbondenheid, eenheid, licht, dankbaarheid, geluk, …”.
Zonnewende
De zonnewende lijkt op een zonnestilstand, want de zon heeft bij het bereiken van de keerkring haar hoogste punt bereikt en vanaf dat punt neemt die hoogte af. Elke astronomisch begin van zomer of winter begint dus met een ‘zonnestilstand’. In het verleden werd deze zonnestilstand of zonnewende gezien als een magisch moment. Op internet kan je mooie voorbeelden vinden, zoals; “Wie tijdens de zonnewende trouwde, zou gezegend zijn met een lang, gelukkig en bovenal vruchtbaar huwelijk. Gewassen die op deze dag werden geplant, zouden weelderig groeien en bloeien en een rijke oogst opleveren en kruiden die dan werden geplukt, hielden het kwaad buiten de deur.” Gewassen telen op de dag van de zonnewende zou je tegenwoordig als bijgeloof kunnen afdoen, maar wij geloven wél dat gewassen eten die de seizoenen ons op dat moment bieden, van veel grotere betekenis is dan je op het eerste oog zou vermoeden.
Seizoensgebonden eten
In ons Nederlands klimaat hebben we vier seizoenen en die bieden ons land allerlei soorten gewassen. In de zomer moet je bijvoorbeeld denken aan witte kool en in de winter aan rammenas. Helaas zijn onze supermarkten daar niet mee bezig. Zij denken in omzetcijfers en hebben enkel 2 stelregels; 1) “u vraagt en wij verkopen” en 2) “wij etaleren iets heel fraai en u koopt”. Je kunt bijvoorbeeld paprika’s het hele jaar kopen. Deze paprika’s komen heel vaak uit de glastuinbouw en dat vreet vooral energie. Daarnaast komen onze groenten en fruit ook vaak niet meer uit eigen land. De asperges komen bijvoorbeeld grotendeels uit Peru en de sperziebonen momenteel uit Egypte of Marokko. Dit alles betekent; extra vliegtuigvluchten en vieze vrachtwagens met energieverslindende koelcellen soms urenlang in de steeds langer wordende files. Hierdoor weer extra aanvraag voor uitbreiding asfalt en bredere wegen. En wat dacht je van bepaalde pesticiden, die men in andere landen nog toegelaten zijn of de controle daarop. Kortom; we moeten weer terug naar seizoensgebonden eten, maar dan uit eigen land, het liefst zelfs regionaal of lokaal (je eigen moestuintje bijvoorbeeld).
Voeding als zorg voor eigen gezondheid, natuur en milieu
Als je dus in de supermarkt rondloopt, kijk dan eens op het etiket zo dat je weet waar jouw eten vandaan komt. Je kan dus bewust een product uit Nederland kiezen. Daarnaast moet je ook eens denken aan je lichaam, want in de winter vraagt ons lichaam om andere voedingsstoffen dan in de zomer. In de winter heeft je lichaam meer behoefte aan warm en voedend voedsel, zoals havermout en rijk gevulde soepen. En in de zomer verlangt ons lichaam meer naar licht voedsel, zoals salades en veel fruit. En ook hier geldt, koop lokale ingrediënten voor je salades en lokaal fruit, want er bestaat een natuurlijke relatie tussen wat je lichaam nodig heeft en wat het seizoen aan voedsel te bieden heeft. Bovendien werk je dan mee aan de vermindering van de CO2-uitstoot (‘carbon-footprint’). Ga je voor nog milieuvriendelijker, koop dan onbespoten biologische geteelde gewassen en vermijd al die plastic verpakkingsmaterialen. Het liefst zien we overal moestuinen ontstaan en boerderijwinkels met ambachtelijke streekproducten. Zodat we weer een gevoel krijgen waar ons voedsel vandaan komt en het ook weer echt gaan waarderen. Waarderen door te koken met pure natuurlijke (seizoens)ingrediënten en ons vermogen om te proeven beter benutten. Voeding als een vorm van zorg voor onze gezondheid, de natuur en het milieu in plaats van als een industriële bedrijfstak.
Licht
Als tien lantaarns aanwezig zijn op één plaats,
verschillen ze van elkaar in vorm.
Toch kun je, wanneer je de aandacht vestigt op het licht,
niet onderscheiden welk licht afkomstig is van welke lamp.
In de geest is er geen verdeling,
bestaat geen individualiteit.
Zoet is de eenheid van de Vriend met Zijn vrienden.
Vang de geest en houd hem vast.
Help dit koppige zelf uiteenvallen
opdat je hieronder eenheid mag ontdekken
als een verborgen schat.
~ Rumi ~